Haar bijnaam Catharina de Grote (1729 - 1796) kwam niet zo maar uit de lucht vallen. Geboren als Duitse prinses, als 14 jarige uitgehuwelijkt aan de Russische troonopvolger Peter III en een beroerte maakt een einde aan haar leven op 67 harige leeftijd na 34 jaar geregeerd te hebben.

Ze leefde op grote voet, onverzadigbaar dat zich uitte in haar verzameldrift: schilderijen, snuifdozen, porcelein, de bibliotheek van Diderot, de Hermitage, serieel monogaam met een reeks van (jongere) minnaars, correspondentie met Voltaire van 1763-1778, veroverde land op de Turken, annexeerde de Krim, kreeg delen van de Oekraïne en bij elkaar groeide Rusland met 518.000 km2 onder haar bewind.

Haar imago als verlicht vorst klopt niet helemaal want lijfeigenen hadden geen rechten. Van de Franse revolutie schrok ze en kritiek werd niet geaccepteerd. Ze was een cultuurliefhebber, bevorderde vaccinatie tegen pokken, stimuleerde geletterdheid in een bijna compleet analfabeet land, schreef een boek over het opvoeden van kinderen en stichtte het Smolni-instituut voor jonge adelijke meisjes.

Verfijnde smaak? Poenerig? Een nymfomane? Een heerseres die geen middel schuwde om haar plannen te verwezenlijken? Een weergaloze huichelaarster die in haar hart alleen trouw aan zichzelf? Meedogenloos? We worden tussen bewondering en afkeer heen en weer geslingerd door haar!

Keuze uit:

1 nederlands bol.com

2 engels bol.com

3 film vpro of helen mirren